Skillnad mellan versioner av "Parasitologisk lathund 2- eosinofili: metod och material"

Från Referensmetodik för laboratoriediagnostik
Hoppa till navigering Hoppa till sök
 
(19 mellanliggande sidversioner av samma användare visas inte)
Rad 1: Rad 1:
'''Huvudartikel''', publicerad maj 2012. '''Texten är preliminär, ännu ej beslutad genom konsensusförfarande'''.                             
+
'''Huvudartikel''', publicerad maj och reviderad juni 2012.                            
 
----
 
----
 
Till innehållsförteckngen för ''[[Referensmetodik:Parasitologisk diagnostik]]''
 
Till innehållsförteckngen för ''[[Referensmetodik:Parasitologisk diagnostik]]''
 +
------
  
 
[[Kategori:Parasiter]]
 
[[Kategori:Parasiter]]
  
 +
==Förslag till analysmetod och provmaterial vid misstanke om parasitsjukdom hos patient med eosinofili==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|-
 
|-
Rad 10: Rad 12:
 
|-
 
|-
 
||  
 
||  
* '''Eosinofili med gastrointestinala symtom'''
+
* '''Eosinofili med gastrointestinala symtom/diffusa bukbesvär'''
 
  || [[Angiostrongylus spp.|Angiostrongylus costaricensis]]|| antikroppspåvisning  
 
  || [[Angiostrongylus spp.|Angiostrongylus costaricensis]]|| antikroppspåvisning  
 
|-
 
|-
| || [[Anisakis spp.|Anisakis, Pseudoterranova]] || Direktpåvisning vid gastroskopi/laparatomi
+
| || [[Anisakis spp.|Anisakis, Pseudoterranova]] || direktpåvisning vid gastroskopi/laparatomi
 
|-
 
|-
 
|  || [[Capillaria philippinensis]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|  || [[Capillaria philippinensis]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
|| Fasciolopsis buski || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
|  || [[Echinococcus spp. (blåsmask, dvärgbandmask)|Echinococcus ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || hakmask || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
|  || [[Fasciolopsis buski]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
| || Hymenolepis nana || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
| || [[hakmask]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
| || Schistosoma ||C & M, antikroppspåvisning
+
| || [[Hymenolepis nana ]]|| [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
|  || Strongyloides || C & M, larvanrikning, antikroppspåvisning
+
|  || [[Schistosoma spp.|Schistosoma]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]], antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
| || Taenia || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
| || [[Strongyloides stercoralis|Strongyloides ]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]], larvanrikning, antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
| || Trichinella || Antikroppspåvisning
+
| || [[Taenia saginata|Taenia ]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
| || Trichuris || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
| || [[Trichinella spp. (trikiner)|Trichinella ]] || antikroppspåvisning
 +
|-
 +
| || [[Trichuris trichiura|Trichuris ]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
 
|  
 
|  
 
* '''Eosinofili med smärtor höger arcus/ikterus'''
 
* '''Eosinofili med smärtor höger arcus/ikterus'''
   || Clonorchis || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
   || [[Clonorchis sinensis|Clonorchis ]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
|  || Echinococcus|| antikroppspåvisning
+
|  || [[Echinococcus spp. (blåsmask, dvärgbandmask)|Echinococcus ]]|| antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Fasciola || antikroppspåvisning, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]i kronisk fas
+
|  || [[Fasciola spp.]] || antikroppspåvisning, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] i kronisk fas
 
|-
 
|-
|  || Opisthorchis || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
|  || [[Opisthorchis spp.|Opisthorchis ]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
|  || Schistosoma || antikroppspåvisning. [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]], [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|urinmikroskopi]]
+
|  || [[Schistosoma spp.|Schistosoma ]] || antikroppspåvisning. [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]], [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|urinmikroskopi]]
 
|-
 
|-
|  || Toxocara || antikroppspåvisning
+
|  || [[Toxocara spp.|Toxocara ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
 
|
 
|
 
* '''Eosinofili med urinvägssymtom'''
 
* '''Eosinofili med urinvägssymtom'''
  || Schistosoma|| [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|urinmikroskopi]], antikroppspåvisning
+
  || [[Schistosoma spp.|Schistosoma ]]|| [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|urinmikroskopi]], antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
 
|  
 
|  
 
* '''Systemisk eosinofili'''
 
* '''Systemisk eosinofili'''
|| Angiostrongylus spp. || antikroppspåvisning
+
|| [[Angiostrongylus spp.]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  ||Ascaris || antikroppspåvisning
+
|  ||[[Ascaris lumbricoides|Ascaris ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Echinococcus || antikroppspåvisning
+
|  ||[[Echinococcus spp. (blåsmask, dvärgbandmask)|Echinococcus ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Fasciola || antikroppspåvisning
+
|  || [[Fasciola spp.|Fasciola ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || filaria || antikroppspåvisning
+
|  || [[filaria]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Gnathostoma || antikroppspåvisning
+
|  || [[Gnathostoma spp.|Gnathostoma ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || hakmask || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
|  || [[hakmask]] || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
|  || Paragonimus || antikroppspåvisning
+
|  || [[Paragonimus westermani|Paragonimus ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Schistosoma || antikroppspåvisning
+
|  || [[Schistosoma spp.|Schistosoma ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Strongyloides || antikroppspåvisning
+
|  || [[Strongyloides stercoralis|Strongyloides ]]|| antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Toxocara || antikroppspåvisning
+
|  || [[Toxocara spp.|Toxocara ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Trichinella || antikroppspåvisning
+
|  || [[Trichinella spp. (trikiner)|Trichinella ]]|| antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
 
|  
 
|  
 
* '''Lunginfiltrat med eosinofili'''
 
* '''Lunginfiltrat med eosinofili'''
|| Ascaris || antikroppspåvisning, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] upprepa efter 1-3 mån.
+
||[[Ascaris lumbricoides|Ascaris ]] || antikroppspåvisning, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] upprepa efter 1-3 mån.
 
|-
 
|-
|  || Echinococcus || antikroppspåvisning, mikroskopi av upphostat material
+
|  || [[Echinococcus spp. (blåsmask, dvärgbandmask)|Echinococcus ]]|| antikroppspåvisning, mikroskopi av upphostat material
 
|-
 
|-
|  || Fasciola || antikroppspåvisning
+
|  || [[Fasciola spp.|Fasciola ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || filaria || antikroppspåvisning
+
|  || [[filaria]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || hakmask || klinisk anamnes och epidemiologisk bakgrund, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] efter fyra veckor
+
|  || [[hakmask]] || klinisk anamnes och epidemiologisk bakgrund, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] efter fyra veckor
 
|-
 
|-
|  || Paragonimus || antikroppspåvisning, påvisning av ägg (sputum, BAL, feces)
+
|  || [[Paragonimus westermani|Paragonimus ]]|| antikroppspåvisning, påvisning av ägg (sputum, BAL, feces)
 
|-
 
|-
|  || Schistosoma || antikroppspåvisning, [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|mikroskopi av urin]] och [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|feces]] i senare skede
+
|  || [[Schistosoma spp.|Schistosoma ]] || antikroppspåvisning, [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|mikroskopi av urin]] och [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|feces]] i senare skede
 
|-
 
|-
|  || Strongyloides|| antikroppspåvisning, anrikning av larver, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] i feces (sputum<sup><small>1</small></sup>, BAL<sup><small>1</small></sup>)
+
|  || [[Strongyloides stercoralis|Strongyloides ]]|| antikroppspåvisning, anrikning av larver, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] i feces (sputum<sup><small>1</small></sup>, BAL<sup><small>1</small></sup>)
 
|-
 
|-
|  || Toxocara || antikroppspåvisning
+
|  || [[Toxocara spp.|Toxocara]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
 
|  
 
|  
 
* '''Eosinofili med neurologiska symtom'''
 
* '''Eosinofili med neurologiska symtom'''
  || Angiostrongylus cantonensis || antikroppspåvisning
+
  || [[Angiostrongylus spp. |Angiostrongylus cantonensis]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || cysticerkos (Taenia solium) || antikroppspåvisning
+
|  || [[Taenia solium-larvinfektion-cysticerkos|cysticerkos (Taenia solium)]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
| || Echinococcus || antikroppspåvisning
+
| || [[Echinococcus spp. (blåsmask, dvärgbandmask)|Echinococcus ]]|| antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Gnathostoma || antikroppspåvisning
+
|  || [[Gnathostoma spp.|Gnathostoma ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Schistosoma || antikroppspåvisning, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]], [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|urinmikroskopi]]
+
|  || [[Schistosoma spp.|Schistosoma ]] || antikroppspåvisning, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]], [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|urinmikroskopi]]
 
|-
 
|-
|  || Toxocara|| antikroppspåvisning
+
|  || [[Toxocara spp.|Toxocara ]]|| antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
 
|  
 
|  
 
* '''Eosinofili med hudsymtom'''
 
* '''Eosinofili med hudsymtom'''
|| Ascaris || antikroppspåvisning,[[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
|| [[Ascaris lumbricoides|Ascaris ]] || antikroppspåvisning,[[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
|  || Echinococcus || antikroppspåvisning
+
|  || [[Echinococcus spp. (blåsmask, dvärgbandmask)|Echinococcus ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Filaria (W. bancrofti, B. malayi) || [[PAR 08 Mikroskopisk påvisning av mikrofilarier i blod|blodmikroskopi]], antikroppspåvisning
+
|  || [[Filaria]] ([[filaria | W. bancrofti, B. malayi]]) || [[PAR 08 Mikroskopisk påvisning av mikrofilarier i blod|blodmikroskopi]], antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Gnathostoma|| antikroppspåvisning
+
|  || [[Gnathostoma spp.|Gnathostoma ]]|| antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || hakmask || [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
+
|  || [[hakmask ]]|| [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]]
 
|-
 
|-
|  || Loa loa || [[PAR 08 Mikroskopisk påvisning av mikrofilarier i blod|blodmikroskopi]], antikroppspåvisning
+
|  || [[Filaria |Loa loa]] || [[PAR 08 Mikroskopisk påvisning av mikrofilarier i blod|blodmikroskopi]], antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Mansonella perstans || [[PAR 08 Mikroskopisk påvisning av mikrofilarier i blod|blodmikroskopi]], antikroppspåvisning
+
|  || [[Filaria |Mansonella perstans ]]|| [[PAR 08 Mikroskopisk påvisning av mikrofilarier i blod|blodmikroskopi]], antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Mansonella streptocerca || mikroskopi av hudbit ([[PAR 07"Skin-snip"-provtagning och påvisning av mikrofilarier i hud|skin snip]]), antikroppspåvisning
+
|  || [[Filaria |Mansonella streptocerca]] || mikroskopi av hudbit ([[PAR 07"Skin-snip"-provtagning och påvisning av mikrofilarier i hud|skin snip]]), antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Onchocerca|| mikroskopi av hudbit ([[PAR 07"Skin-snip"-provtagning och påvisning av mikrofilarier i hud|skin snip]])
+
|  || [[Filaria|Onchocerca]]|| mikroskopi av hudbit ([[PAR 07"Skin-snip"-provtagning och påvisning av mikrofilarier i hud|skin snip]])
 
|-
 
|-
| || Schistosoma (Katayamafeber) || antikroppspåvisning, urinmikroskopi, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] i senare skede
+
| || [[Schistosoma spp.|Schistosoma ]] (Katayamafeber) || antikroppspåvisning, [[PAR 06 Schistosoma ägg i urin|urinmikroskopi]], [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]] i senare skede
 
|-
 
|-
|  || Strongyloides || anrikning av larver, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]], antikroppspåvisning
+
|  || [[Strongyloides stercoralis|Strongyloides ]]|| anrikning av larver, [[PAR 01 Cystor och maskägg, feces koncentration|C & M]], antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Toxocara || antikroppspåvisning
+
|  || [[Toxocara spp.|Toxocara ]] || antikroppspåvisning
 
|-
 
|-
|  || Trichinella || antikroppspåvisning
+
|  || [[Trichinella spp. (trikiner)|Trichinella ]] || antikroppspåvisning
 
|}
 
|}
  
 
<sup><small>1</small></sup>misstänkt disseminerad infektion
 
<sup><small>1</small></sup>misstänkt disseminerad infektion
 +
 +
====Faktagranskning====
 +
Följande personer har bidragit med kommentarer:
 +
 +
* Ulf Törnebladh, inf. läkare, Enheten för Effekt och Säkerhet, Läkemedelsverket, Uppsala,
 +
* Jonas Bläckberg, inf. läkare, Lunds Universitetssjukhus,
 +
* Bo Claesson, inf. läkare, Infektionskliniken och Parasitlab, Bakt Lab Sahlgrenska Universitetssjukhuset, Göteborg,
 +
samtliga medlemmar i Svenska läkaresällskapets Referensgrupp för parasitologi,
 +
 +
och
 +
 +
* Urban Hellgren, inf. läkare, Infektionskliniken, KS Huddinge, Stockholm

Nuvarande version från 27 september 2012 kl. 14.06

Huvudartikel, publicerad maj och reviderad juni 2012.


Till innehållsförteckngen för Referensmetodik:Parasitologisk diagnostik


Förslag till analysmetod och provmaterial vid misstanke om parasitsjukdom hos patient med eosinofili[redigera]

Fynd/symtom Agens analys
  • Eosinofili med gastrointestinala symtom/diffusa bukbesvär
Angiostrongylus costaricensis antikroppspåvisning
Anisakis, Pseudoterranova direktpåvisning vid gastroskopi/laparatomi
Capillaria philippinensis C & M
Echinococcus antikroppspåvisning
Fasciolopsis buski C & M
hakmask C & M
Hymenolepis nana C & M
Schistosoma C & M, antikroppspåvisning
Strongyloides C & M, larvanrikning, antikroppspåvisning
Taenia C & M
Trichinella antikroppspåvisning
Trichuris C & M
  • Eosinofili med smärtor höger arcus/ikterus
Clonorchis C & M
Echinococcus antikroppspåvisning
Fasciola spp. antikroppspåvisning, C & M i kronisk fas
Opisthorchis C & M
Schistosoma antikroppspåvisning. C & M, urinmikroskopi
Toxocara antikroppspåvisning
  • Eosinofili med urinvägssymtom
Schistosoma urinmikroskopi, antikroppspåvisning
  • Systemisk eosinofili
Angiostrongylus spp. antikroppspåvisning
Ascaris antikroppspåvisning
Echinococcus antikroppspåvisning
Fasciola antikroppspåvisning
filaria antikroppspåvisning
Gnathostoma antikroppspåvisning
hakmask C & M
Paragonimus antikroppspåvisning
Schistosoma antikroppspåvisning
Strongyloides antikroppspåvisning
Toxocara antikroppspåvisning
Trichinella antikroppspåvisning
  • Lunginfiltrat med eosinofili
Ascaris antikroppspåvisning, C & M upprepa efter 1-3 mån.
Echinococcus antikroppspåvisning, mikroskopi av upphostat material
Fasciola antikroppspåvisning
filaria antikroppspåvisning
hakmask klinisk anamnes och epidemiologisk bakgrund, C & M efter fyra veckor
Paragonimus antikroppspåvisning, påvisning av ägg (sputum, BAL, feces)
Schistosoma antikroppspåvisning, mikroskopi av urin och feces i senare skede
Strongyloides antikroppspåvisning, anrikning av larver, C & M i feces (sputum1, BAL1)
Toxocara antikroppspåvisning
  • Eosinofili med neurologiska symtom
Angiostrongylus cantonensis antikroppspåvisning
cysticerkos (Taenia solium) antikroppspåvisning
Echinococcus antikroppspåvisning
Gnathostoma antikroppspåvisning
Schistosoma antikroppspåvisning, C & M, urinmikroskopi
Toxocara antikroppspåvisning
  • Eosinofili med hudsymtom
Ascaris antikroppspåvisning,C & M
Echinococcus antikroppspåvisning
Filaria ( W. bancrofti, B. malayi) blodmikroskopi, antikroppspåvisning
Gnathostoma antikroppspåvisning
hakmask C & M
Loa loa blodmikroskopi, antikroppspåvisning
Mansonella perstans blodmikroskopi, antikroppspåvisning
Mansonella streptocerca mikroskopi av hudbit (skin snip), antikroppspåvisning
Onchocerca mikroskopi av hudbit (skin snip)
Schistosoma (Katayamafeber) antikroppspåvisning, urinmikroskopi, C & M i senare skede
Strongyloides anrikning av larver, C & M, antikroppspåvisning
Toxocara antikroppspåvisning
Trichinella antikroppspåvisning

1misstänkt disseminerad infektion

Faktagranskning[redigera]

Följande personer har bidragit med kommentarer:

  • Ulf Törnebladh, inf. läkare, Enheten för Effekt och Säkerhet, Läkemedelsverket, Uppsala,
  • Jonas Bläckberg, inf. läkare, Lunds Universitetssjukhus,
  • Bo Claesson, inf. läkare, Infektionskliniken och Parasitlab, Bakt Lab Sahlgrenska Universitetssjukhuset, Göteborg,

samtliga medlemmar i Svenska läkaresällskapets Referensgrupp för parasitologi,

och

  • Urban Hellgren, inf. läkare, Infektionskliniken, KS Huddinge, Stockholm